زیکا، تب زرد و دانگ؛ فلاوی ویروس‌ ها چه نوع ویروس‌ هایی هستند؟

به طور قطع در روزهای اخیر و در مورد فلاوی ویروس‌ها به دلیل همه‌گیر شدن ویروس زیکا شنیده‌اید. زیکا در کنار دانگ، تب زرد و آماس مخ همگی در این خانواده از ویروس‌ها قرار می‌گیرند که بیشتر این خانواده نیز سلامت عموم را می‌توانند به خطر بیاندازند.

فلاوی ویروس‌ها با شکل و ابعاد خود شناخته می‌شوند. این ویروس‌ها می‌توانند در حشره‌ها و نه پستانداران تکثیر یافته و انسان‌ها و حیوانات را نیز مبتلا کنند.

فلاوی ویروس‌ها آربو ویروس هستند که به معنای انتشار از طریق بندپایانی مانند حشرات است. برخی فلاوی ویروس‌ها در چرخه‌ی حشرات-پرندگان قرار می‌گیرند، به این معنا که منتقل شدن ویروس به بدن انسان‌ها، در واقع یک اتفاق بوده و مرگی برای ویروس به حساب می‌آید.

با این حال دانگ، تب زرد و زیکا می‌توانند در چرخه‌ی انسان‌ و حشرات به صورت دائم حضور داشته باشند. این ویروس‌ها می‌توانند در بدن انسان‌ها تکثیر یابند.

محل جغرافیایی تکثیر فلاوی ویروس‌ها بستگی زیادی به محل حضور پشه‌ها دارد. در بیشتر اوقات، نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری مانند جنوب شرقی آسیا و جنوب آمریکا بیشتر در معرض خطر قرار دارند.

Aedes aegypti نام پشه‌ای است که ویروس زیکا و تب زرد را در بین انسان‌ها منتشر کرده است و نشان داده که در محیط‌های شهری با جمعیت بالا نیز می‌تواند حیات خود را ادامه دهد، به این معنا که باید فلاوی ویروس‌ها را جدی گرفته و راهی برای مقابله با آن‌ها بیابیم. تغییرات اقلیمی و شهری شدن زندگی‌ انسان‌ها باعث شده تا بیشتر از پیش در معرض فلاوی ویروس‌ها قرار بگیریم.

فلاوی ویروس‌ها از طریق نیش پشه منتقل می‌شوند. این ویروس‌ها در خون انسان‌ها وارد شده و به سلول‌هایی با نام monocytes حمله می‌کنند. سپس این ویروس به گره‌های لنفاوی منتقل شده و از آن‌جا ارگان‌های مختلف بدن را نشانه می‌رود. فلاوی ویروس‌های مختلف عواقب و خطرات مختلفی برای ارگان‌های بدن به همراه دارند.

این عواقب ممکن است پس از ۷ روز نمایان شده و تا ۷ روز دیگر نیز به طول انجامند. برای مثال تب زرد شش‌ها را نشانه رفته، دانگ می‌تواند باعث ایجاد شوک در بدن شود و زیکا دردهای عضلانی و مفصلی با خود به همراه می‌آورد.

در حال حاضر مشخص نیست که این ویروس‌ها چگونه باعث ایجاد دردهای مذکور می‌شوند اما تحقیقات به صورت گسترده برای شناخت این ویروس‌ها ادامه دارد.

در حال حاضر واکسن‌هایی برای بیماری‌هایی مانند تب زرد یا دانگ وجود دارد.

ساخت واکسنی برای دانگ بسیار چالش برانگیز بوده است چرا که ویروس به طور مداوم تغییر شکل می‌دهد و واکسینه کردن بیمار در مقابل نوع دیگر از ویروس می‌تواند اثرات بیماری را به هنگام مبتلا شدن به ویروس نوع جدید، تشدید کند. در حال حاضر واکسن‌ها دانگ هر چهار نوع ویروس‌ را در خود به همراه دارند.

پیشرفتی که به تازگی حاصل شده این اجازه را می‌دهد تا با استفاده از باکتریومی با نام Wolbachia جلوی انتشار ویروس گرفته شود. پشه‌هایی که این باکتری را در خود دارند می‌تواند به طور کامل در مقابل فلاوی ویروس‌ها مقاومت نشان دهند. این باکتری می‌تواند برای همیشه در بین جامعه‌ی پشه‌ها خود را حفظ کند.

روشی دیگر پیشگیری از نفوذ ویروس در بدن میزبان است که می‌تواند باعث از بین رفتن ویروس شود. دانشمندان در موسسات مختلف در حال کار روی این روش نیز هستند.