ثروتمندترین افراد دنیا در سال ۲۰۱۶ (قسمت اول)
بر اساس نتایج آخرین ردهبندی این موسسه، ۲۹ نفر از ۵۰ میلیاردر بزرگ دنیا در سال ۲۰۱۶، اهل ایالاتمتحده هستند و حدود ۲۵ درصد آنها ثروت خود را در بازار فناوری کسب کردهاند. شرط حضور در این فهرست پنجاهنفره، داشتن حداقل ۱۴/۳ میلیارد دلار است و جالب اینجاست که بیشتر این افراد، میلیاردر به دنیا نیامدهاند و ثروت آنها موروثی نیست. یکسوم از حاضران در این فهرست، میلیاردرهای کاملا خودساختهای هستند که ثروت خود را از طریق راهاندازی کسبوکارهای عظیمی مثل آمازون، برکشایر هاتاوی، گوگل، نایکی، اوراکل و ... به دست آوردهاند.
۵۰ . آلیکو دانگوته (Aliko Dangote)
ارزش خالص دارایی: ۱۴/۳ میلیارد دلار
سن: ۵۸ سال
تابعیت: نیجریه
نوع فعالیت: سرمایهگذاری تنوعبخشی
منبع ثروت: گروه صنعتی دانگوته (خودساخته)
وقتی دانگوته ۲۰ ساله بود، سرمایهی لازم برای راهاندازی یک کسب کار کوچک را که شامل خرید فروش محصولات زراعی، سیمان و مصالح ساختمانی بود، از عمویش قرض گرفت. با رونق گرفتن اقتصاد نیجریه، دانگوته واردات خودرو را نیز به کسبوکار خود افزود و بعد از گذشت ۴ سال، در سال ۱۹۸۱ گروه صنعتی دانگوته را تشکیل داد که یک شرکت خوشهای بینالمللی است و در حال حاضر به سرمایهگذاریهای متنوع ریسکی در زمینهی غذا، نوشیدنی، تولیدات پلاستیکی، املاک، تدارکات، مخابرات، فولاد، نفت و گاز فعالیت میکند. آلیکو دانگوته با دارایی خالص ۱۴/۳ میلیارد دلار (معادل ۲/۵ درصد تولید ناخالص داخلی کشور نیجریه) ثروتمندترین مرد آفریقا است.
منبع بخش اعظم ثروت دانگوته، کارخانهی سیمان دانگوته است که سهام آن بهصورت عمومی در بازار بورس نیجریه عرضه میشود. این کارخانه در کشورهای زامبیا، سنگال، تانزانیا و آفریقای جنوبی شعبه دارد و در سال ۲۰۱۱ برای تأسیس شعبهی آن در کشور ساحلعاج ۴ میلیارد دلار سرمایهگذاری شده است. دیگر فعالیت عمدهی دانگوته، کارخانهی تولید آرد است. او ۳ سال پیش بخش عمدهی سهام این کارخانه را به مبلغ ۱۹۰ میلیون دلار به شرکت محصولات غذایی تایگر برندز آفریقای جنوبی واگذار کرد ولی با افت شدید ارزش سهام کارخانه، دانگوته در ماه دسامبر ۲۰۱۵ سهام واگذارشده را با پرداخت ۱ دلار پس گرفت.
دانگوته شهرت زیادی در انجام فعالیتهای خیریه دارد و یکی از محبوبترین چهرههای قارهی آفریقا به شمار میآید. او با تأسیس یک موسسهی خیریه به نام بنیاد دانگوته که ریاست آن را نیز به عهده دارد، فعالیتهای انسان دوستانهی زیادی با تمرکز خاص بر آموزش و بهداشت انجام میدهد. یکی از بارزترین فعالیتهای این بنیاد، برنامهی سرو غذا برای نیازمندان با هزینهی ۱۲ هزار دلار در روز است.
۴۹ .جیمز سیمونز (James Simons)
ارزش خالص دارایی: ۱۴/۳ میلیارد دلار
سن: ۷۷ سال
تابعیت: ایالاتمتحده
نوع فعالیت: صندوقهای پوشش سرمایه
منبع ثروت: شرکت رنسانس تکنولوژی (خودساخته)
جیمز سیمونز قبل از اینکه با تکیه بر مهارتهای خود در علم ریاضی، چهرهی صنعت صندوقهای پوشش سرمایه را دگرگون کند، در جریان جنگ ویتنام بهعنوان مأمور کشف رمز در وزارت دفاع ایالاتمتحده فعالیت میکرد که به دلیل انتقاد از سیاستهای جنگطلبانه، از کار اخراج شد. بعدازاین اتفاق سیمونز به مدت ۱۰ سال ریاست واحد ریاضی دانشگاه بروک را به عهده داشت تا اینکه در سال ۱۹۷۸ از کار خود استعفا داد و یک شرکت تجارت کالا و ابزار مالی تأسیس کرد. ارزش مجموع داراییهای این شرکت که اکنون رنسانس تکنولوژی نامیده میشود و دارای تعداد زیادی زیرمجموعه است، حدود ۶۵ میلیارد دلار برآورد میشود.
سیمونز همیشه اهدافی بلندپروازانه در سر دارد. حدود ۱۰ سال پیش، او از شروع به کار یک موسسه مالی خبر داد که میتواند سرمایهای به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار را مدیریت کند؛ یعنی حدود ۱۰ درصد از کل سرمایهای که در کنترل صندوقهای پوشش سرمایه فعال در آن زمان بود. این موسسه مالی که صندوق سرمایههای نهادی رنسانس نام دارد، هیچوقت به نهایت بازده پیشبینیشده دست پیدا نکرد و اکنون حدود ۱۰/۵ میلیارد دلار سرمایه تحت پوشش آن قرار دارد ولی بااینوجود یکی از مؤثرترین صندوقهای پوشش سرمایه در تاریخ ایالاتمتحده محسوب میشود و از زمان تأسیس در سال ۱۹۸۸ تاکنون، بیشترین سود سپردهی ممکن را برای سرمایهگذاران تحت پوشش خود به ارمغان آورده است.
در اکتبر ۲۰۱۵، رنسانس تکنولوژی یکی از کمارزشترین صندوقهای خود را که حدود ۱ میلیارد دلار سرمایه تحت پوشش خود داشت، به دلیل نداشتن سودآوری برای سرمایهگذاران تعطیل کرد ولی سایر صندوقهای زیرمجموعه این شرکت با قدرت به فعالیت خود ادامه میدهند. سیمونز در سال ۲۰۰۹ از سمت مدیرعامل بازنشسته شد ولی هنوز بهعنوان رئیس هیئتمدیره به کار ادامه میدهد.
۴۸ . لورن پاول جابز (Laurene Powell Jobs)
ارزش خالص دارایی: ۱۴/۴ میلیارد دلار
سن: ۵۲ سال
تابعیت: ایالاتمتحده
نوع فعالیت: رسانه
منبع ثروت: شرکت والت دیزنی (موروثی)
لورن پاول جابز، همسر بنیانگذار فقید اپل و وارث ثروت و داراییهای او است که بارزترین آنها ۵/۵ میلیون دلار سهام شرکت اپل و ۷/۳ درصد از سهام شرکت والت دیزنی هستند. ارزش سهام لورن جابز در شرکت والت دیزنی از زمان مرگ همسرش ۳ برابر شده است که این مسئله بیش از ۱۲ میلیارد دلار به ارزش دارایی خالص او میافزاید و او را به بزرگترین سهامدار این شرکت تبدیل میکند.
باوجوداینکه لورن جابز همیشه در سایهی شهرت همسر سرشناسش قرار داشته ولی او کارنامه مستقلی در تجارت دارد. لورن قبل از دریافت مدرک مدیریت ارشد کسبوکار (MBA) از دانشگاه استنفورد در سال ۱۹۹۱، با موسسهی مالی مریل لینچ و گلدمن ساش در والاستریت همکاری میکرد و بعد از ازدواج با همسر مرحومش، یک شرکت صنایع غذایی ارگانیک به نام تراورا (Terravera) تأسیس کرد ولی در تمام این مدت تمرکز او بر فعالیتهای خیریه و بهخصوص خدمات آموزشی بود. لورن جابز در سال ۱۹۹۷ بنیاد کالج ترک (College Track) را تأسیس کرد که فعالیت آن کمک به دانش آموزان بیبضاعت برای ثبتنام در کالج است. در سپتامبر همان سال او مبلغ ۵۰ میلیون دلار برای راهاندازی یک برنامهی فوقالعادهی آموزشی به نام XQ صرف کرد که هدف آن افزودن مهارتهای عملی و تجربی به دروس ارائهشده در دوران دبیرستان بود.
در اکتبر ۲۰۱۵، لورا جابز به دلیل به تصویر کشیده شدن غیرواقعی و تخیلی (فیکشن) جنبههای خصوصی زندگی همسرش در فیلم «استیو جابز»، موضعگیری کرد. گفته میشود که او از آغاز پروژهی ساخت این فیلم به مخالفت با آن پرداخت و حتی در گفتگوهایی با لئوناردو دیکاپریو و کریستین بیل، از آنها درخواست کرد که از ایفای نقش در این فیلم چشمپوشی کنند.
۴۷ . لِی جون (Lei Jun)
ارزش خالص دارایی: ۱۴/۴ میلیارد دلار
سن: ۴۵ سال
تابعیت: چین
نوع فعالیت: فناوری
منبع ثروت: شرکت شیائومی (خودساخته)
لی جون یکی از چندین میلیاردر چینی خودساخته در قرن ۲۱ است که در طی حدود ۳ سال حضور در بازار فناوری، موفق به کسب ۱۴/۴ میلیارد دلار دارایی خالص شد و اکنون گوشیهای هوشمند او، چهارمین محصول پرفروش در تمام دنیا و پرفروشترین در چین محسوب میشوند.
لی جون مدت کوتاهی بعد از اتمام تحصیلات مهندسی نرمافزار، فعالیت خود در عرصهی فناوری را با پیوستن به یک شرکت چینی تولید نرمافزار به نام کینگسافت آغاز کرد. او که در سمتهای مدیر ارشد فناوری، مدیرعامل و ریاست شرکت فعالیت میکرد تا سال ۲۰۰۷ و قبل از استعفا، با موفقیت کینگسافت را به یک شرکت سهامی عام تبدیل کرد. لی جون تا سال ۲۰۱۰ با سرمایهگذاریهای خطرپذیر و کارآفرینی ثروتمند شده بود و در آن زمان به همراه مدیر اجرایی سابق گوگل در چین، شرکت شیائومی را تأسیس کرد. او در سال ۲۰۱۱ دوباره بهعنوان رئیس هیئتمدیرهی کینگسافت منصوب شد و به دنبال آن برای افزودن قابلیت ذخیرهسازی ابری به گوشیهای شیائومی، دو شرکت را با هم ادغام کرد.
در حال حاضر شیائومی که غالبا بهعنوان اپل چین از آن یاد میشود، با ارزشی معادل ۴۶ میلیارد دلار، دومین شرکت خصوصی در بازار فناوری دنیا محسوب میشود. البته با توجه به کاهش نرخ فروش محصولات این شرکت، حفظ این جایگاه و ادامهی موفقیت سیاستهای بازاریابی بینالمللی شیائومی موردتردید کارشناسان قرار دارد.
۴۶ . چارلی ارگن (Charlie Ergen)
ارزش خالص دارایی: ۱۴/۵ میلیارد دلار
سن: ۶۲ سال
تابعیت: ایالاتمتحده
نوع فعالیت: رسانه
منبع ثروت: شرکت دیش نتورک (خودساخته)
چارلی ارگن مؤسس شرکت خدمات تلویزیون ماهوارهای دیش نتورک در سال ۱۹۸۰، در بهار سال گذشته بعد از چهار سال دوری دوباره بهعنوان مدیرعامل این شرکت مشغول به کار شد که البته این بازگشت با دوران سخت شرکت و تلاش آن برای بازگرداندن مشترکان ازدسترفته همزمان بود. ولی شاید یکی از جدیدترین سرویسهای دیش نتورک، محبوبیت ازدسترفته آن را جبران کند. سرویس جدید اسلینگ تی وی که در ژانویه ۲۰۱۶ راهاندازی شده است، با هزینهی ۲۰ دلار در ماه امکان پخش آنلاین شبکههای موردعلاقهی مشترکین را برای آنها فراهم میکند.
باوجوداینکه دیش نتورک هیچگونه سرویس وایرلسی ارائه نمیکند ولی ارگن سال گذشته در یک حراجی، مجوز استفاده از چندین فرکانس وایرلس به ارزش ۱۰ میلیارد دلار را خریداری کرد که این اقدام بهعنوان تلاشی برای متوقف کردن تخفیف 25 درصدی دو شرکت نوپای پخش تلویزیونی وایرلس تلقی شد و واکنشهای تندی به دنبال داشت و نهایتا به جریمهی 500 میلیون دلاری دیش نتورک توسط کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC) و باطل شدن تعدادی از مجوزها منتهی شد. به کار بردن این نوع ترفندهای مدیریتی جنجالی و پرخاشگرانه توسط ارگن، موضوع جدیدی نیست و شهرت او در استفاده از راهکارهای خصمانه برای برتری بر رقبا باعث شده که مطبوعات هالیوود او را با لقب «منفورترین مرد هالیوود» معرفی کنند.
۴۵ . ری دالیو (Ray Dalio)
ارزش خالص دارایی: ۱۶/۳ میلیارد دلار
سن: ۶۶ سال
تابعیت: ایالاتمتحده
نوع فعالیت: صندوقهای پوشش ریسک
منبع ثروت: موسسهی مالی بریجواتر (خودساخته)
موسسه مالی بریجواتر متعلق به ری دالیو، بزرگترین صندوق پوشش ریسک در دنیاست و مدیریت سرمایه گزاری مالی بینالمللی به ارزش ۱۵۴ میلیارد دلار را به عهده دارد. دالیو بهعنوان نفر اول در کسبوکار خود، اخیرا بیشتر بر بخشش داراییهایش و ارائهی رایگان توصیههای مالی حرفهای تمرکز دارد و با پیوستن به بنیاد خیریهی گیوینگ پلج (Giving Pledge)، به دنبال صرف کردن بخش اعظم ثروت خود در فعالیتهای خیریه است. سال گذشته او در اقدامی که بسیار دور از رفتار مورد انتظار از یک مدیر مالی حرفهای بود، مهمترین اسرار موفقیت خود را در یک ویدئوی ۳۰ دقیقهای از طریق یوتیوب به اشتراک گذاشت که بیش از ۲ میلیون نفر بازدیدکننده داشت. از دیگر اقدامات عجیب ری دالیو، انتشار یک راهنمای ۱۲۳ صفحهای حاوی اصول تخصصی مدیریت ریسکی سرمایه و ترفندهای راهبردی خاص او است که اکنون به تعبیری، کتاب مقدس دنیای سرمایهگذاری محسوب میشود.
ری دالیو در تمام سالهای فعالیت در عرصهی مدیریت سرمایه، عملکردی رادیکال و چپگرایانه داشت و همیشه کسبوکار خود را کاملا شفاف و بدون پردهپوشی اداره میکرد. این رویکرد دلیل موفقیت چشمگیر او به شمار میآید و صندوق بریجواتر را که گاهی با نام «کالتیش» (به معنای لغوی فرقه) شناخته میشود به یکی از جذابترین موسسههای مالی برای سرمایهگذاران تبدیل کرده است. ری دالیو میگوید که او همیشه موفقیتهایش را به خود یادآوری میکند تا به خاطر داشته باشد که تاریخ میتواند تکرار شود و تصمیمهایی را که عاقبت خوبی داشتند، هیچوقت فراموش نکند.
۴۴ . دیلیپ شانگوِی (Dilip Shanghvi)
ارزش خالص دارایی: ۱۶/۴ میلیارد دلار
سن: ۶۰ سال
تابعیت: هندوستان
نوع فعالیت: صنایع داروسازی
منبع ثروت: شرکت سان فارما (خودساخته)
دیلیپ شانگوی در سال ۱۹۸۲ پس از فارغالتحصیلی از دانشگاه کلکته، به همکاری با پدرش در خریدوفروش عمدهی داروهای ژنریک پرداخت. در همین دوره با توجه به نایاب بودن لیتوسان (دارویی برای درمان اختلالات جنون ادواری) در شرق هندوستان، او فرصت را برای تولید این دارو در داخل کشور مناسب دید. شانگوی با استفاده از همین فرصت کوچک و ۱۰۰۰ دلاری که از پدرش قرض گرفته بود، شرکت صنایع دارویی سان فارما را تأسیس کرد.
سان فارما که در اولین سال فعالیتش به فروش بیش از ۱۰۰ هزار دلار دست پیدا کرده بود، در سال ۱۹۹۴ به یک شرکت عمومی تبدیل شد و بازار بورس بمبئی، خریدوفروش سهام آن را آغاز کرد. بعدازاین اتفاق، سان فرما بهسرعت توسعه پیدا کرد و با خرید لابراتوار داروسازی کاراکو در میشیگان در سال ۱۹۹۷، وارد بازار جهانی داروهای ژنریک شد. شانگوی در سال ۲۰۱۲ از سمت ریاست هیئتمدیره سان فارما کنارهگیری کرد و اکنون بهعنوان مدیرعامل شرکت فعالیت میکند. در حال حاضر سان فارما ۴/۵ میلیارد دلار فروش سالانه دارد.
شانگوی اوایل سال ۲۰۱۵ و بعد از اوج گرفتن قیمت سهام سان فارما، در مدت کوتاهی عنوان ثروتمندترین مرد هندوستان را به خود اختصاصی داد. البته او بدون توجه به کاهش یا افزایش ثروتش، بهعنوان مؤسس و رئیس هیئتمدیرهی بنیاد خیریهی شانتیلال شانگوی (Shantilal Shanghvi) بارها مبالغ هنگفتی برای برنامههای خیریهی آموزشی، بهداشت عمومی و افزایش رفاه جامعه اهدا کرده است.