تقویت حافظه با استفاده از تحریکات الکتریکی

چرا ما می‌خوابیم؟ اولین پاسخ به پرسش بالا می‌تواند اینگونه باشد، چون در طی خواب مغز ما به پردازش و دسته بندی و مرتب کردن داده‌هایی که در طول روز آموختیم می‌پردازد و موارد لازم را ذخیره سازی می‌کند. اما زمانی که افراد به بیماری‌هایی همچون آلزایمر، اوتیسم یا اسکیزوفرنی دچار می‌شوند این روند ممکن است دچار اختلال شدید شود. اخیرا دانشمندان در دانشگاه کارولینای شمالی دریافته‌اند که برای کمک به این افراد می‌بایست در طی خواب حافظه‌ی آن‌ها را به نوعی با جریان الکتریکی تقویت کرد!

در طی خواب میزان و نوع فعالیت الکتریکی مغز ما به شکل متغیر و مداومی تغییر می‌کند و امواج ثبت شده از آن که به دوک‌های خواب معروف هستند به اعتقاد برخی با پدیده‌ی ضبط حافظه مرتبط هستند. البته اینکه این‌ها محصول فرایند ثبت حافظه هستند یا یکی از عوامل آن هنوز روشن نیست.

پژوهشگران برای روشن تر شدن نحوه‌ی کارکرد مغز در خواب، از ۱۶ شرکت کننده‌ی مرد سالم درخواست کردند تا برای دو شب تحت نظارت خواب قرار بگیرند. هر شب پیش از به خواب رفتن این افراد دو نوع تمرین حافظه‌ای را به انجام می‌رساندند. در یکی از این تمرین‌ها لغات می‌بایست به هم مربوط می‌شدند در حالی که در تمرین دیگر فرد می‌بایست دنباله‌ی مشخصی را با انگشت می‌زد. در صبح روز بعد، آن‌ها می‌بایست این تمرین را بر اساس آنچه که پیشتر انجام داده بودند تکرار می‌کردند.

در شب نخست، الکترودهای قرار گرفته بر روی جمجمه‌ی افراد الگوی دوک‌های خواب افراد را دریافت کرده و سپس به روشی موسوم به tACS تحریکات الکتریکی تقویت شده‌ای متناسب با دوک‌های خواب ضبط شده را بر روی مغز فرد اجرا می‌کرد. در شب دوم بر خلاف شب اول تحریکات الکتریکی ایجاد شده به شکلی تصادفی و بدون توجه به الگوی خواب فرد صورت می‌گرفتند و به نوعی مشابه دارونما عمل می‌کردند.

صبح روز بعد از هر یک از شب‌ها افراد تحت آزمون قرار می‌گرفتند و آنچه واضخح است این بود که افرادی که تحت تحریکات الکتریکی همگام شده با دوک‌های خواب قرار گرفته بودند از عملکرد بهتری برخوردار بودند. این نتایج نشان می‌دادند که تحریکات الکتریکی مناسب می‌تواند در شکل گیری خاطرات و حافظه‌ی افراد در طی خواب تاثیر گذار باشد.

با توجه به اینکه پیشتر از این نشان داده شده بود که دوک‌های خواب و حافظه در بیماری‌های مغزی همچون آلزایمر یا اسکیزوفرنی تحت تاثیر قرار می‌گیرند، چنین یافته‌ای می‌تواند کمک موثری در یافتن روش‌های درمانی جدیدی برای بهبود قابلیت‌های شناختی یا درمان مشکلات حافظه‌ای به شمار آید.

هم اکنون این گروه در پی انجام مطالعه‌ای دیگر بر روی افراد دارای مشکلات در دوک‌های خواب است تا به یافته‌های بیشتری در این خصوص دست یابد. نظر شما در مورد این روش چیست؟ آیا حاضرید هر شب با انبوهی از سیم‌ها و الکترودها به خواب بروید و فردا از عملکرد بهتری در امتحان درسی یا محل کار خود برخوردار باشید؟