۱۴ آذر: تولد کارل فردیناند کوری زیست شیمیدان و داروشناس چک
شهرت کارل فردیناند کوری به خاطر کشف و توصیف چگونگی شکست گلیکوژن و ترکیب مجدد آن در بدن است که به همین خاطر، به همراه همسرش گرتی کوری که او نیز فیزیولوژیست بود و دیگر همکارش برناردو هوسای مفتخر به دریافت جایزه نوبل پزشکی سال ۱۹۴۷ شد.
کارل فردیناند در یک خانواده یهودی و تحصیلکرده به دنیا آمد، پدرش کارل کوری پزشک بود و به تحصیل فرزندانش اهمیت میداد. در سال ۱۹۱۴ کارل فردیناند وارد دانشگاه پزشکی چارلز در پراگ شد. در خلال تحصیل کارل با گرتی ترزا رادنیتز آشنا شد و با وی ازدواج کرد. وی در سال ۱۹۲۰ با موفقیت توانست از دانشگاه چارلز فارغالتحصیل شود. زمانی که کارل فردیناند کوری تحصیل را به پایان رساند، به خاطر لیاقتی که در حین تحصیل از خود نشان داده بود توسط دکتر اتو لویی برای کمک در تحقیق علمی روی عصب واگ دعوت شد.
این عصب طولانیترین عصب مغزی و دهمین زوج اعصاب مغزی از ۱۲ جفت عصب مغز است که در بلعیدن غذا، صحبت کردن، فعالیتهای پاراسمپاتیک و هاضمه نقش دارد. این عصب مانند بیشتر اعصاب مغزی از ساقه مغز آغاز و به شاخههای متعددی تقسیم میشود و کنترل عصبی اغلب عضلات حلق و حنجره، مری، معده و پاراسمپاتیک قلب، ریه، کبد، طحال و... را انجام میدهد.
دکتر کارل فردیناند به همراه دکتر اتو لویی حدود یک سال و نیم به تحقیق در این خصوص سپری کرد تا اینکه کار در یک مرکز تحقیقاتی نیویورک برای تحقیق روی بیماییهای کشنده به وی پیشنهاد شد. فردیناند به همراه همسرش به آمریکا رفت و درسال ۱۹۲۸ شهروند این کشور شد. زمانی که دکتر کارل فردیناند کوری و همسرش گرتی کوری کار در مرکز تحقیقاتی را شروع کردند، تمرکز خود را بر متابولیسم کربوهیدرات قرار دادند. کربوهیدراتها از اتمهای کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شدهاند و در بدن بیشتر بهعنوان مولکولهای ذخیرهکننده انرژی عمل میکنند؛ اما کاربردهای ساختاری و نقش در انتقال پیام و غیره نیز دارند.
سرانجام این تحقیقات ارائه چرخهای بود که بهعنوان چرخهی کوری معروف شده است و مسیر دگرگشتی یا متابولیک مولکولهای گلوکوز را بین خون، عضلات و کبد نشان میدهد. آنها این چرخه را در سال ۱۹۲۹ به جامعه علمی جهان معرفی کردند. در سال ۱۹۳۱ دکتر کارل فردیناند کوری بهعنوان استاد وارد دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لویس میسوری شد. در این دانشگاه نیز وی به همراه همسرش به تحقیقات گسترده خود روی چرخه کوری و متابولیسم هیدروکربنات ادامه داد تا اینکه در اوایل دهه ۱۹۴۰ موفق به تشریح گلیکوژن و نحوه چگونگی شکست آن و سپس ترکیب مجدد آن در بدن شد. به همین خاطر وی به همراه همسرش گرتی کوری و برناردو هوسای موفق به دریافت جایزه نوبل پزشکی سال ۱۹۴۷ شد. گلیکوژن یکی از گونههای پلیساکارید است که در یاختههای جانوران برای اندوختن کربوهیدرات به کار میرود. در پستانداران، گلیکوژن در جگر و عضلات انبار میشود. این ترکیب از دید زیستی مهم است؛ زیرا یکی از پلیساکاریدهای اصلی برای اندوختن انرژی در انسان و جانوران به شمار میرود.
دکتر کارل فردیناند کوری در تاریخ ۲۰ اکتبر سال ۱۹۸۴ و در ۸۷ سالگی دیده از جهان فروبست.
این مطلب در تاریخ ۱۴ آذر ۱۳۹۶ بهروزرسانی شده است.