آیا بدون ورزشهای سنگین هم میتوان به عضلاتی قوی رسید
دکتر برایان کلارک و تیم تحقیقاتی وی از دانشگاه اوهایو در مطالعهای به بررسی عملکرد مغز روی قدرت و سلامت عضلات پرداختهاند. برای این کار آنها مچ دست ۲۹ داوطلب را به مدت یک ماه در کَست جراحی قرار دادند به طوری که مچ دست آنها هیچ حرکتی نداشته باشد. در طول این مدت از نیمی از داوطلبان خواسته شد هر روز به مدت ۱۱ دقیقه و هر هفته ۵ روز کاملاً بی حرکت در جایی بنشینند و بر روی دست بسته شده و انعطاف عضلات آن متمرکز شوند. پس از این دوره هنگامی که کست برداشته شد عضلات مچ دست افرادی که این تمرینات ذهنی را انجام داده بودند به طور میانگین دو برابر قویتر از عضلات بقیهی داوطلبان بود.
ایدهی پشت این پژوهش چیز جدیدی نیست، بلکه مسألهای است که اغلب در زمینه علوم اعصاب نادیده گرفته شده است. بدن و مغز انسان با هم تکامل یافتهاند، حتی اگر به ذهن و بدن به عنوان دو نهاد مجزا نگاه کنیم باز هم نمیتوانیم از تأثیر آنها روی یکدیگر چشمپوشی کنیم. از مدتها پیش محققان به این ارتباط تنگاتنگ بین مغز و عضلات پی برده بودند؛ ۱۰ سال پیش در تحقیقی از کلینیک کلیولند گزارش داده شد که ورزشهای خیالی قدرت عضلات انگشتان دست را تا ۳۵ درصد افزایش میدهد و پنج سال پیش نیز محققان دانشگاه واشنگتن نشان دادند که ورزش خیالی همان مناطقی را در مغز فعال میکند که طی ورزش واقعی فعال میشوند.
در این پژوهش که روی نقش سیستم عصبی بر قدرت عضلانی صورت گرفت کلارک و همکارانش برای بررسی مسیرهای مغزی-عضلانی محرکی مغناطیسی را روی قشر حرکتی مغز داوطلبان قرار دادند تا به وسیلهی آن حرکت نورونها از مغز را شبیه سازی کنند. با فعال شدن میدان مغناطیسی عضلات فشرده شده و پس از آن مدتی فلج میشدند، با اندازهگیری میزان انقباض عضله و طول مدت فلج، کلارک و همکارانش به نتایج جالبی در مورد نقش سیستم عصبی و عضلات بر یکدیگر دست پیدا کردند. هرچه تحریک ضعیفتر بود زمان فلج نیز بیشتر طول میکشید. در این پژوهش داوطلبانی که ورزشهای خیالی را انجام میدادند ضعف عضلات کمتری را تجربه کرده بودند، با قویتر شدن مسیرهای عصبی-عضلانی بر اثر این تمرینها جای تعجب نیست که عضلات نیز قویتر شوند و داوطلبانی که این تمرینات را انجام ندادند به دلیل سیستم عصبی-عضلانی ضعیفتر با کاهش حجم بیشتری در عضلات خود مواجه میشدند.
اما آیا ورزشهای خیالی و تمرکز میتوانند نیاز ما را برای رسیدن به اندامی ایدهآل برآورده سازند و آیا ذهن فعال میتواند مانع از پیری شود؟ پیش از این گفتیم که ذهن و بدن با یکدیگر تکامل یافتهاند و به شدت بر یکدیگر تأثیر میگذارند. ورزشهای خیالی و قدرتهای ذهنی فقط یک سوی ماجرا هستند و نمیتوانند مانند ورزشهای واقعی به سلامت عضلات کمک کنند. در یک ورزش واقعی ما علاوه بر تمرین دادن مسیرهای عصبی-عضلانی، ماهیچههای بدن را نیز تحت فشار قرار میدهیم که چندین برابر افزایش بازدهی ورزشی را در پی خواهد داشت، پس اگر به دنبال رسیدن به اندامی ایدهآل و سلامت هستید علاوه بر رژیم غذایی مناسب، تمرکز در حرکات ورزشی صحیح و مستمر همچنین اصلاح سبک زندگی و عادتهای نامناسب را همزمان باید مورد توجه قرار دهید.