۱۰ حیوان مرگبار دنیا

• نیش اکثر پشه‌ها فقط آزار‌دهنده است، اما بعضی از این حشرات موزی حامل انگل مالاریا هستند، و این انگل به تنهایی مسئول مرگ بیشتر از دو میلیون نفر در هر سال است. هر ساله با گرم شدن زمین شیوع این بیماری افزایش پیدا می‌کند، ۴۰ گونه به عنوان پشه‌ی آنوفل شناخته می‌شوند که هفت گونه از آن‌ها در ایران دیده شده است.

اگرچه کبرای آسیایی سمی‌ترین گونه‌ی مار در جهان نیست اما مرگبارترین گونه‌ی مار برای انسان به حساب می‌آید. کبرای هندی (ناجا ناجا) یکی از چهار گونه‌ی کشنده‌ی مار است که در اسطوره‌های هندوستان احترام زیادی برای آن قائل هستند. هر ساله بیشتر از پنجاه هزار نفر از نیش این مار خوش خط و خال از بین میروند.

این ماهی ژله‌ای زیبا که به نام زنبور دریایی نیز شناخته می‌شود، به ازای هر ۴.۵ متر طول تا ۶۰ شاخک دارد که هر شاخک به پنج هزار سلول گزنده مجهز شده که برای کشتن ۶۰ انسان کافی است.

بسیاری از شناگرها در سواحل استرالیا گرفتار شاخک‌های دردناک این حیوان می‌شوند.

کوسه بزرگ سفید یا مرگ سفید در آب‌های ساحلی تمام اقیانوس‌های جهان زندگی می‌کند. طول این جانورها تا ۶٬۴ متر و وزنش به ۳٫۱۰۰ کیلوگرم می‌رسد، در پانزده سالگی بالغ می‌شود تا بیش از سی سال می‌تواند زندگی کند. کوسه سفید به عنوان بزرگترین ماهی شکارچی شناخته شده است و یکی از اصلی‌ترین شکارچیان پستانداران دریایی است. همچنین این جانور در بالاترین مکان در زنجیره غذایی دریایی و بالاتر از انواع ماهی‌ها و فُک‌ها و پرندگان دریایی قرار می‌گیرد. کوسه‌ی بزرگ سفید از کیلومترها فاصله بوی خون در آب را حس کرده و به سمت آن می‌رود، مرگ سفید از هر سه هزار دندان خود برای دریدن هر جنبنده‌ای استفاده می‌کند.

قدرتمند و غول پیکر، سریع و بی محابا، به این جانور با ابهت از دیرباز تا کنون در فرهنگ و ادبیات ملل گوناگون جهان توجه شده است. نگاره‌های غار در لاسکو فرانسه نخستین نقاشی‌های یافت شده از شیر در جهانند که به ۱۷٫٬۰۰۰ سال پیش باز می‌گردند. شیر به خاطر بدن بزرگ و هیبت و چالاکیش در هنگام شکار لقب «سلطان جنگل» را به خود گرفته و به عنوان نمادی از پادشاهی و قدرت در طبیعت مطرح می‌شود. تصویر شیر از دیرباز در فرهنگ ایرانی نماینده‌ی شاهنشاهی بوده و اشاره به آن در طول تاریخ از سنگ‌نگاره‌های تخت جمشید تا پرچم ایران و خاندان شاهنشاهی پهلوی دیده می‌شود. این جانور نیرومند دومین عضو بزرگ‌جثه‌ی سرده‌ی خود پس از ببر است. اگرچه بیشتر در مناطق ساوانایی آفریقا زندگی می‌کند و تنها تعداد کمی از آن در جنگل گیر در هندوستان یافت می‌شوند. با آنکه در گذشته شیرها در آفریقا، خاورمیانه، و جنوب آسیا (از جمله ایران) به فراوانی یافت می‌شدند، امروزه تعداد محدودی از آن‌ها در آفریقا و آسیا باقی مانده‌اند که جمعیتشان به سوی کمتر شدن پیش می‌رود.

شیرها ساختار اجتماعی مشخصی دارند که بر پایه‌ی تشکیل گروهی به سرپرستی یک تا سه نر و تعدادی ماده به همراه توله‌هایشان است. آن‌ها به صورت گروهی به شکار می‌روند و شکارکردن بیشتر بر دوش شیرهای ماده است. با آنکه شیرهای نر شکار نمی‌کنند اما وظیفه‌ی محافظت از گروه و قلمرو را بر دوش دارند؛ ناحیه‌ای که می‌تواند تا ۲۶۰ کیلومتر مربع را پوشش دهد. اگر شیر آفریقایی به حیوانی حمله کند احتمال زنده ماندن آن بسیار ضعیف خواهد بود. این گربه‌ی بزرگ از بهترین و کامل‌ترین شکارچیان دنیا است.

کروکودیل یکی از بازماندگان دوران دایناسورها است و هنوز درندگی آن زمان را حفظ کرده است. این خزنده در آب‌های کم عمق به انتظار می‌ماند تا حیوانی برای گذر یا نوشیدن به آن آب‌ها بیاید و سپس در یک چشم به هم زدن طعمه را به درون آب کشیده و با آرواره‌های قدرتمندش تکه‌تکه می‌کند. انواع مختلفی از کروکودیل در آمریکا، آسیا، آفریقا و استرالیا زندگی می‌کنند که گونه‌ای از آن‌ها نیز در مناطق جنوب شرقی ایران یافت می‌شود.

کروکودیل رود نیل در حال شکار

قدرت آرواره‌ی یک کروکودیل بالغ تا ۲۲ هزار نیوتن می‌رسد، این درنده‌ی غول پیکر تا ۶ متر طول و بیش از یک تُن وزن می‌تواند داشته باشد. با وجود پاهای کوتاه و وزن زیاد این حیوان در مسیرهای کوتاه می‌تواند بسیار سریع حرکت کند. سرعت ۱۷ کیلومتر در ساعت برای کروکودیل آب شیرین استرالیایی ثبت شده است. هنگامی که سه گونه از کروکودیل‌ها در استرالیا را به مکانی ۴۰۰ کیلومتر دورتر از محل زندگی خود انتقال دادند آن‌ها پس از سه هفته به محل اصلی زندگی خود بازگشتند.

فیل‌ها سنگین‌ترین جانوران خشکی هستند.آن‌ها ۳.۶ تا ۵.۵ متر طول و ۳.۲ متر ارتفاع دارد و معمولاً وزن آنها ۴ تا ۶ تُن است. دو گونه فیل وجود دارد؛ یکی فیل آفریقایی که در آفریقا مخصوصاً کنگو و کنیا زندگی می‌کند و دیگری هم فیل آسیایی که در هند، برمه، مالایا، سیلان و سوماترا به سر می‌برند. فیل آسیایی دارای پیشانی متورم و عاج سبک‌تر وگوش‌های کوچک‌تر است. به علاوه قد فیل هندی کوتاه‌تر است و عاج‌های فیل هندی خیلی کوچک‌تر است. از تفاوت‌های دیگر این دو آن است که فیل‌های آفریقایی چهار یا پنج سم در جلو و سه سم در عقب دارند که در فیل آسیایی سم‌ها به ترتیب چهار و پنج عدد است. فیل‌ها احتیاجی به دفاع از سرزمینی که در آن زندگی می‌کنند ندارند، چون به نظر می‌رسد همسایگانشان را می‌شناسند و با آن‌ها روابط دوستانه دارند. آن‌ها قدرت بینایی ضعیفی دارند ولی حس شنوایی و بویایی آن‌ها بسیار خوب است. اگر یکی از فیل‌ها احساس خطر کند، همه‌ی گله گوش به زنگ می‌شود. پوست پرچین و چروک فیل به اندازه‌ای حساس است که جانور می‌تواند نشستن یک مگس روی تنش را احساس کند.

فیل تنها پستانداری است که قادر به پریدن نیست، مغز فیل یک عضو بسیار توسعه یافته است و اندازه‌اش تقریبا سه تا چهار برابر مغز یک انسان است. فیل‌ها هیج گونه دشمن طبیعی ندارند اما دیده شده که شیرها گاهی به فیل‌های جوان و ضعیف حمله کرده‌اند. دشمن اصلی فیل‌ها انسان‌ها هستند. انسان‌ها فیل ها را هم به خاطر عاج‌ و هم به خاطر تصاحب زیستگاه طبیعی آنها را نابود می‌کنند، اما در عوض فیل‌ها نیز مسئول مرگ حدود پانصد نفر انسان در هر سال هستند.

با اینکه بسیاری جذب زیبایی این مسافر قطب شمال در باغ وحش می‌شوند، اما در حیات وحش آن‌ها جزو ترسناک‌ترین درندگان به حساب می‌آیند. خرس قطبی خرس بزرگی است که فقط در قطب شمال زندگی می‌کند و بیشتر عمرش را روی یخهای شناور می گذراند. این حیوان بزرگترین جانور گوشتخوار خشکی و بزرگترین عضو خانواده خرس‌هاست و با سرمای اقیانوس منجمد شمالی به خوبی سازگار شده است. خرس قطبی در سنین بین ۴ تا ۸ سالگی بالغ و آماده تولید مثل می‌شود و هر بار یک تا سه توله به دنیا می‌آورد و ۲۵ تا ۳۰ سال عمر می‌کند. غذای خرس قطبی را بیشتر خوکهای دریایی تشکیل می‌دهند اما گاهی پستانداران دیگر، تخم پرندگان، لاشه‌های افتاده بر ساحل و سبزی‌ها را نیز می‌خورد. بویایی خرس قطبی بسیار قوی است به طوری که می‌تواند بوی لاشه نهنگ یا خوک دریایی مرده را از ۳۰ کیلومتری احساس کند.

رنگ خرس قطبی سفید شیری است و بینی و دهان و چشمانش سیاه هستند. در یک روز آفتابی با یک دوربین معمولی از فاصله ۱۰ کیلومتری می‌توان بینی مشکی جانور را دید. اگر خرس قطبی را در جایی غیر از قطب نگهداری کنند رنگ موهایش کم کم خاکستری می‌شود. خرس قطبی نرِ بالغ حدود ۲۶۰ سانتیمتر قد و ۴۵۰ کیلوگرم وزن، و ماده آن حدود دو متر قد و ۲۵۰ کیلوگرم وزن دارد. جالب این است که توله‌ی آن هنگام تولد چندان بزرگتر از یک موش صحرایی نیست و فقط حدود نیم کیلوگرم وزن دارد. توله‌های خرس قطبی دندان ندارند و پوستشان بدون مو است و به مراقبت مداوم مادر نیازمندند. آنها پس از سه ماه که برای نخستین بار از لانه‌شان بیرون می‌آیند حدود ۱۳ کیلوگرم وزن پیدا کرده‌اند. شیر خرس قطبی ۹ برابر از شیر گاو چربتر است و سبب رشد سریع توله‌ها می‌شود. خرس قطبی در شکار خوک آبی مهارت خاصی دارد، او می‌گردد و سوراخی که خوک برای رفتن به داخل آب روی یخ ایجاد کرده را پیدا می‌کند و سپس با حوصله منتظر می‌ماند تا خوک برای نفس کشیدن به سوراخ برگردد، در این موقع به راحتی او را شکار می‌کند. اگر روزی با یکی از خرس‌های قطبی مواجه شدید بدانید که فقط با یک ضریه می‌تواند سر از بدنتان جدا کند.

شکارچیان بسیار قدیمی آفریقا مدعی بودند که خطرناکترین پستاندار آفریقا به جای شیر یا کرگدن گاومیش بوده است. گاومیش آفریقایی بزرگ و قدرتمند است، قد آن تا شانه ۱۵۰ سانتی متر است و تا ۹۰۰ کیلوگرم وزن دارد، همچنین می‌تواند با سرعت ۵۵ کیلومتر در ساعت بدود و در صورت زخمی شدن یا گیر افتادن یا محافظت از فرزند بسیار خطرناک می شود. وقتی با شکارچی مواجه می‌شود این کوه عضلانی تنومند با دو شاخ قطور تیز به سمت دشمن حمله می‌کند، ولی خطر واقعی زمانی خودش را نشان می‌دهد که گله‌ای از بوفالوهای خشمگین به سمت شما بتازند.

محل اصلی زندگی این حیوان زیبا آمریکای مرکزی و جنوبی است. سرخپوست‌ها با زهر این حیوان دارت‌های سمی می‌سازند. با تغییرات محیط رنگ بدن این حیوان به سرعت در حال فرگشت یافتن است. تحقیقات زیادی برای استفاده از سم این قورباغه‌ها در درمان بعضی از بیماری‌ها انجام گرفته است، سم این حیوان لزج در پشت او ترشح می‌شود تا مانع شکار حیوان و حفاظت در برابر حیوانات دیگر شود، هر کدام از این قورباغه‌ها سم کافی برای کشتن ۱۰ انسان را حمل می‌کند.