ترسناک‌ترین تا مفیدترین فناوری‌های معرفی‌شده در سریال Black Mirror
فرض کنید اپلیکیشنی را روی گوشی هوشمند خود باز می‌کنید، یک صدای مهیب، بیهوش می‌شوید و ۳۰ دقیقه بعد در شرایطی هستید که نای نفس کشیدن ندارید. همه قصد کشتن شما را دارند و دنیای مدرن در حال از هم پاشیدن است. در کنار همه‌ی اینها، حس می‌کنید که شارژر گوشی هوشمندتان بیش از حد هوشمند شده و احساسات دارد.
پاراگراف بالا، نمایی کلی از تمامی قسمت‌های سریال معروف Black Mirror یا آینه سیاه است. این آنتولوژی (سریالی که در هر قسمت، داستانی مستقل دارد) که توسط چارلی بروکر ساخته شده، به فناوری‌های ترسناک و دیوانه‌وار موجود در داستان‌هایش مشهور است. البته این سطح از افسارگسیختگی دنیای فناوری در سریالی که نامش را از بازتاب تصویر ما در صفحه‌ی تاریک گوشی‌های هوشمندمان برداشته، دور از انتظار نیست.
گجت‌های موجود در سریال آینه سیاه، در مرکز دنیاهای چندگانه و فوق پیشرفته‌ی آن قرار دارند که این سریال را به محصولی قابل توجه و پرطرفدار تبدیل کرده‌اند. دنیای این سریال، آینده‌ای را نشان می‌دهد که اخلاق در آن زیر سوال رفته است. همراه شدن با جامعه، در این دنیا اجباری است. افرادی نیز که از بند این اجبارها رها شده و استانداردهای آن را نادیده می‌گیرند، همیشه تنبیه می‌شوند. البته در برخی از ایده‌های این سریال، بارقه‌هایی از امید را می‌توان مشاهده کرد. یکی از این موارد، زندگی دیجیتالی پس از مرگ است که توجه بسیاری از مخاطبان را به خود جلب کرد. البته سازنده‌ی سریال، در همین بخش نیز نشانه‌های نگران‌کننده‌ای از فناوری را نشان داده است.
در کنار تمامی تصاویر غم‌باری که در این سریال می‌بینیم، فناوری‌های خوبی نیز در این سریال مشاهده می‌شود. در واقع سریال نشان می‌دهد که فناوری ساختارشکن در طبیعت خود پدیده‌ی مضری نیست. مشکل اصلی، مردم هستند که با استفاده‌ی ناصحیح از فناوری‌ها، به دالان‌های تاریک، فاسد و غم‌باری قدم می‌گذارند که دارک وب در مقایسه با آنها، مانند سرویس یوتیوب کودکان است.
نکته‌ی قابل توجه دیگر این است که کمبود و مفید بودن بخشی از فناوری موجود در سریال بلک میرر، احساس می‌شود. به‌عنوان مثال، فناوری که کارهای آینده را به شما یادآوری کند یا در مورد نتایج قرار ملاقات بعدی‌تان، هشدار دهد. اگرچه تمام این فناوری‌ها، متعلق به آینده‌ی دور به‌نظر می‌رسند، اما با کمی هشدار باید بدانید که برخی از این فناوری‌ها تا حدودی به مرحله‌ی واقعی شدن نزدیک هستند.
در ادامه‌ی این مطلب زومیت، تعدادی از فناوری‌های معرفی شده در این سریال را از ترسناک تا مفید، معرفی می‌کنیم.
۱- MASS
(فصل ۳ اپیزود ۵: Men Against fire)
فناوری MASS یک ایمپلنت عصبی است که تمامی ۵ حس افراد را تقویت می‌کند. این فناوری به سربازان امکان می‌دهد تا اطلاعات بیشتری در مورد اطراف خود داشته باشند، با هم صحبت کنند و همچنین دستورات را بهتر دریافت کنند. در برخی اوقات، این ایمپلنت، حس بویایی سربازها را تضعیف می‌کند تا بوی اجساد را حس نکنند.
این ابزار، تمامی حواس افراد را تقویت می‌کند
یکی از قابلیت‌های این ایمپلنت، توانایی آن در ایجاد واقعیت افزوده است. در اپیزود Men Against Fire، از این فناوری برای تغییر احساسات سربازان در مورد افراد عادی استفاده شده است. این سربازان باید طی یک قتل‌عام برنامه‌ریزی‌شده، افراد یک منطقه را به قتل برسانند و با استفاده از این ایمپلنت، مردم را به شکل هیولا می‌بینند و کشتنشان آسان‌تر خواهد شد.
۲- Arkangel
(فصل ۴ اپیزود ۲: Arkangel)
این ابزار نظارتی را می‌توان در مغز کودکان نصب کرد. پس از نصب، امکاناتی به والدین داده می‌شود که می‌توانند آنها را با یک تبلت شبیه آیپد اجرا کنند. شما می‌توانید فرزندتان را با GPS موقعیت‌یابی کنید، دنیا را از چشمان او ببینید، خاطراتش را مرور یا بازپخش کنید. حتی والدین می‌توانند تصاویر دیده‌شده توسط فرزندانشان را نیز سانسور کنند.
به‌عنوان مثال اگر نخواهید فرزندتان تصاویر خشونت‌آمیز یا خون ببیند، این محتوا را در چشمانش شطرنجی می‌کنید. حتی خصوصی‌ترین لحظات فرزندان نیز قابل دیدن توسط والدین هستند و این ایمپلنت، قابل برداشتن یا پاک کردن نیست.
۳-رای‌دهی به مردم
(فصل ۳ اپیزود ۱: Nosedive)
شبکه‌ی اجتماعی معرفی‌شده در این اپیزود، مانند آن‌چیزی است که امروزه در اپلیکیشن‌های خدماتی مانند تاکسی‌های آنلاین یا فروشگاه‌های اینترنتی می‌بینیم. منتها در این داستان، مردم به یکدیگر رای می‌دهند. هر فرد با توجه به رفتارهایی که در طول روز دارد، امتیاز دریافت می‌کند و این امتیاز در ایمپلنتی در بدنش ذخیره می‌شود.
امتیازهای کسب‌شده در این سیستم، در تمامی بخش‌های زندگی مردم از خرید خانه تا ارتقای شغلی تاثیر دارند. آن دسته از افراد نیز که ایمپلنت خود را خارج می‌کنند، از جامعه طرد خواهند شد.
۴- تبلیغات دنبال‌کننده‌ی چشم
(فصل ۱ اپیزود ۲: Fifteen Million Merits)
تبلیغات در این اپیزود، چشمان شما را دنبال می‌کنند. به بیان دیگر اگر چشمانتان را از صفحه بردارید، تبلیغات متوقف شده و تا زمان بازگشتن توجه کامل شما، متوقف می‌ماند. در واقع، کاربر برای رد کردن تبلیغ، راهی جز تماشا کردن آن تا انتها ندارد.
۵- انتقال هوشیاری
(فصل ۴ اپیزود ۶: Black Museum)
این فناوری به افراد اجازه می‌دهد تا هوشیاری خود را به فرد یا جسم دیگری منتقل کنند. البته خود فناوری به خوبی در این اپیزود شرح داده نمی‌شود. تنها در این حد می‌دانیم که متخصص فناوری، هوشیاری فرد مورد نظر را با جسمی سرنگ‌مانند استخراج کرده و آن را در فرد یا شئ دیگر تزریق می‌کند. این شئ می‌تواند یک عروسک یا حتی تصویر هولوگرامی باشد.
در ادامه‌ی اپیزود، هوشیاری زنی که در شرایط کما است، وارد بدن شوهرش می‌شود. این هوشیاری تزریق‌شده، مانند صدایی در ذهن این شوهر اضافه می‌شود. خوشبختانه، تکنولوژی به کاربر میزبان اجازه می‌دهد که این هوشیاری را متوقف یا ساکت کند. در نهایت، درگیری‌های این دو هوشیاری به جایی می‌رسد که شوهر مجبور می‌شود هوشیاری همسرش را به یک میمون اسباب‌بازی منتقل کند. این میمون، تنها چند کلمه محدود را ادا می‌کند.
با این فناوری، هوشیاری افراد قابل انتقال به یکدیگر است
یک لایه‌ی دیگر نیز در این فناوری پیشرفته وجود دارد. افراد می‌توانند یک کپی از هوشیاری خود را به یک شبیه‌ساز هولوگرامی منتقل کنند. این هوشیاری، درد را احساس می‌کند اما هوشیاری واقعی فرد آسیبی نمی‌بیند. در واقع این اپیزود، فناوری پیچیده‌ای را به‌عنوان مرکزیت خود انتخاب کرده که جذاب و البته ترسناک است.
۶- سگ‌های رباتیک
(فصل ۴ اپیزود ۵: Metalhead)
سگ‌های رباتیک این داستان، افرادی را که در دنیای مرده‌ی آینده هستند، از بین می‌برند. در این دنیا، Metalhead به‌عنوان فرمانروای اصلی شناخته شده است. این سگ‌های رباتیک، چندین راهکار و ابزار برای کشتن مردم دارند. آنها به قدری هوشمند هستند که توانایی رانندگی کردن دارند. نکته‌ی قابل توجه این است که این سگ‌ها با انرژی خورشیدی شارژ می‌شوند. برخلاف ظاهر خشک و زمخت، این سگ‌ها توانایی پریدن و بالا رفتن راحت از همه‌‌جا را دارند و بسیار چابک هستند.
۷- امتیاز شایستگی
(فصل ۱ اپیزود ۲: Fifteen Million Merits)
در جامعه‌‌ی آینده‌ای که در این قسمت ترسیم شده، انسان‌ها خدمتکارانی هستند که روی دوچرخه‌های ثابت پدال زده و برق تاسیسات را تامین می‌کنند. پول، در این جامعه کاملا دیجیتال شده است. پاداش‌ها به‌صورت سکه‌هایی با نام FarmVille به افراد اهدا می‌شوند تا از آنها برای خریدن غذا، ورود به رویدادهای مختلف یا خریدهای دیجیتال مانند لباس برای آواتار خود استفاده کنند.
۸- سربند پاک‌کننده‌ی خاطرات
(فصل ۲ اپیزود ۲: White Bear)
این سربند کوچک، حافظه‌ی فرد را به مدت یک روز به طور کامل پاک می‌کند. در این اپیزود، از سربند برای پاک کردن حافظه و عذاب دادن ادامه‌دار یک زن محکوم به قتل استفاده می‌شود.
۹- کوکی
(فصل ۱ اپیزود ۲: Fifteen Million Merits)
کوکی که گویی نامش را از اصطلاح کوکی در مرورگرهای وب برداشته باشد، ابزاری برای انتقال هوشیاری افراد است. کاربران با این کار، دستیاری هوشمند و کاملا شبیه به خود خواهند داشت که وارد یک بدنه‌ی مجازی می‌شود. این هوشیاری، تمام علایق و عادت‌های کاربر را با تمام جزئیات می‌داند. در نتیجه، این دستیار کاملا هوشمند در انجام بسیاری از وظایف شخصی مانند پختن غذا یا تنظیم درجه حرارت خانه‌ی هوشمند، مفید خواهد بود. کمبود این ایده آن است که کوکی‌ها برخی اوقات از کپی بودن خود بی‌خبر می‌شوند.
۱۰- اسکنر دی‌ان‌ای دیجیتال
(فصل ۴ اپیزود ۱: USS Calister)
این اسکنر دیجیتال، برای ساختن آواتارهایی از افراد در یک بازی واقعیت مجازی به نام Infinity استفاده می‌شود. این اسکنر می‌تواند دی‌ان‌ای فرد را از هر چیزی (از یک تار مو تا لیوان چای) استخراج کرده و یک کپی را آن‌چنان زنده بسازد که حافظه‌های فرد واقعی را نیز داشته باشد.
۱۱- پهپادهای زنبوری
(فصل ۳ اپیزود ۶: Hated In The Nation)
پهپادهای زنبوری برای جاسوسی از مردم استفاده می‌شوند
در آینده‌ای که جمعیت زنبورها به مقدار قابل توجهی کاهش یافته است، این پهپادها تولید شده و در سرتاسر جهان پخش شده‌اند. شرکت Granular، تولیدکننده‌ی این زنبورها، از فناوری چاپ سه‌بعدی برای ساخت و تکثیر آنها استفاده کرده است. این پهپادها به دوربین‌های جاسوسی کوچک و قابلیت تشخیص چهره مجهز هستند که دولت‌ها با استفاده از آنها، مردم را تحت نظر داشته و نقشه‌های تروریستی و جرم‌های احتمالی را شناسایی می‌کنند.
متاسفانه، این زنبورهای رباتیک هک شده و برای مقاصد تروریستیو قتل استفاده می‌شوند. در داستان این اپیزود، هر فردی که بیشتر از بقیه، مخاطب هشتگ DeathTo# باشد، مورد حمله قرار می‌گیرد.
۱۲- دانه
(فصل ۱ اپیزود ۳: The Entire History of You)
در این داستان، یک جسم به‌اندازه‌ی دانه‌ی غلات در پشت گوش فرد تزریق شده و همه‌چیز را از چشم، گوش و بینی او ذخیره می‌کند. این وسیله مانند یک دستگاه DVR برای خاطرات کاربر عمل می‌کند. این حافظه‌ها قابلیت پخش در برابر چشمان خود کاربر یا روی صفحات نمایش را دارند.
۱۳- ایمپلنت قارچی SaitoGemu
(فصل ۳ اپیزود ۲: Playtest)
این تکنولوژی واقعیت افزوده، توسط توسعه‌دهنده‌ی مشهور بازی‌های ویدیویی یعنی SaitoGemu طراحی شده است و سطح جدیدی از بازی‌های ترسناک را ارائه می‌دهد. نام این فناوری، Mushroom یا قارچ است که به‌صورت یک ایمپلنت در پشت گردن کاربر تزریق می‌شود.
این بازی ترسناک بر اساس ترس‌های واقعی شما طراحی شده است
ایمپلنت تزریق‌شده، مغز کاربر را اسکن کرده و اطلاعاتی در مورد عمیق‌ترین و تاریک‌ترین ترس‌های آنها استخراج می‌کند. سپس، این ترس‌ها به یک بازی ترسناک واقعیت افزوده تبدیل می‌شوند و ترس‌های کاربر را زنده می‌کنند.
۱۴- اصلاح‌کننده
(فصل ۴ اپیزود ۳: Crocodile)
در اپیزود کروکودیل، اصلاح‌کننده‌ها (Corroborator) گجت‌هایی معمولی هستند که کارشناسان بیمه با استفاده از آنها، ادعاهای مشتریان را بررسی می‌کنند. این ماشین‌های اسکن‌کننده‌ی مغز، به حافظه‌ی مشخصی از فرد در مورد اتفاق مورد نظر دسترسی پیدا می‌کنند و آن را روی صفحه‌ی نمایش، برای کارشناس بیمه پخش می‌کنند. افراد نمی‌توانند اطلاعات به اشتراک گذاشته‌شده را فیلتر یا سانسور کنند. این تصاویر، اتفاق رخ‌داده را از چشم‌انداز آنها به نمایش می‌گذارد.
متاسفانه، چشم‌انداز افراد همیشه همه‌ی واقعیت را برملا نمی‌کند؛ بلکه تنها نحوه‌ی مشاهده‌ی اتفاق در دید آنها نشان داده می‌شود. در نتیجه، کارشناسان باید حافظه‌ی افراد متعددی را بررسی کنند.
۱۵- هوش مصنوعی با قابلیت شبیه‌سازی مردگان
(فصل ۲ اپیزود ۱: Be Right Back)
این سرویس، غم از دست دادن عزیزان را برای مردم کاهش می‌دهد. مشتریان این هوش مصنوعی، یک شبیه‌سازی زنده از فرد مرده را دریافت کرده و با آن ارتباط برقرار می‌کنند. هوش مصنوعی، فرد مورد نظر را بر اساس خاطرات بارگذاری‌شده توسط مشتری و همچنین تاریخچه‌ی شبکه‌های اجتماعی او، بازسازی می‌کند. با استفاده از این اطلاعات، یک فرد شبیه‌سازی‌شده تولید می‌شود که از لحاظ ظاهر و صدا و حتی خاطرات، کاملا شبیه فرد مرده است.
۱۶- Z-Eye
(فصل ۲ اپیزود ۴: White Christmas)
این ابزار واقعیت افزوده، مانند نسخه‌ای کاملا پیشرفته از عینک گوگل است که در داخل چشم فرد تزریق می‌شود. این فناوری، شباهت زیادی به فناوری Archangel در فصل ۴ دارد. با این تفاوت که توسط خود کاربر و نه والدین ناظرش، کنترل می‌شود.
زدآی به کاربر امکان می‌دهد تا پیام‌های متنی را بدون نیاز به گوشی هوشمند بخوانند یا ارسال کنند. تماس‌های صوتی و تصویری، عکس‌برداری، بزرگنمایی متن و تصاویر، پخش زنده‌ی چشم‌انداز شخصی و بسیاری قابلیت‌های دیگر، در این ابزار گنجانده شده است. کاربر با استفاده از این ایمپلنت می‌تواند افراد را بلاک کرده و تصویر و صدای آنها را از زندگی خود حذف کند. مجرمان نیز در این سیستم مسدود می‌شوند و یک علامت قرمزرنگ ثابت در بالای چهره‌ی آنها به دیگران نمایش داده می‌شود.
۱۷- تشخیص بیماری با حس درد
(فصل ۴ اپیزود ۶: Black Museum)
این دستگاه آزمایشی، احساسات فیزیکی فرد را به پزشک معالج منتقل می‌کند. کاربرد اصلی این دستگاه، در اورژانس بیمارستان است تا بیماری و مشکل فرد مراجعه‌کننده، به‌سرعت تشخیص داده شود. ابتدا بخش کلاه‌مانند دستگاه روی سر بیمار نصب می‌شود. سپس احساسات او به ایمپلنت موجود در گردن دکتر فرستاده می‌شود. در نتیجه، پزشک می‌تواند با سرعت بیشتری، درد و بیماری فرد اورژانسی را تشخیص دهد. این فرآیند در زمانی که بیمار قادر به صحبت کردن نبوده یا بیهوش باشد، مفید است.
۱۸- Infinity
(فصل ۳ اپیزود ۲: USS Callister)
بازی واقعیت مجازی Infinity یک سطح جدید از این نوع بازی‌ها است که از دستگاه‌های عصبی برای انتقال هوشیاری فرد به دنیای مجازی استفاده می‌کند. این بازی مانند بازی‌های کنونی شبکه‌ای است و شما با بازیکنان دیگر در ارتباط خواهید بود. تنها تفاوت این است که در هنگام بازی کردن، بدن واقعی شما در حالتی مانند بیهوشی می‌ماند تا دوباره از بازی خارج شوید.
۱۹- پردازش ابری برای روح
(فصل ۳ اپیزود ۴: San Junipero)
تکنولوژی این داستان به افراد امکان می‌دهد که مغزشان را درون یک کامپیوتر آپلود کنند. آنها در این کامپیوتر، در زندگی فانتزی خود در شهری مجازی به نام San Junipero زندگی می‌کنند. این قابلیت، خصوصا برای افراد معلول یا از کارافتاده جذاب است. علاوه‌بر این، افراد می‌توانند خودشان را به‌طور کامل در شبکه‌ی ابری اینشهر بارگذاری کرده و برای همیشه در آن زندگی کنند.
۲۰- The System
(فصل ۴ اپیزود ۴: Hang The DJ)
سیستم، نام یک اپلیکیشن دوستیابی است که سازگاری کاربر با معشوقش را با بررسی ۲ هزار حالت ارتباط، تحلیل می‌کند. می‌توان این اپلیکیشن را نوعی تیندر در آینده‌ای نه‌چندان دور دانست.
۲۱- خودروی خودران تحویل پیتزا
نمونه‌ای شبیه به این طرح توسط پیتزا هات در دنیای واقعی معرفی شده است
(فصل ۴ اپیزود ۳: Crocodile)
در این داستان، شرکتی به نام Fences یک ون تحویل پیتزای خودران دارد. طرح این ون، در ژانویه‌ی سال ۲۰۱۸ توسط شرکت پیتزا هات معرفی شد. این ون خودران، پیترای داغ را به‌صورت اتوماتیک به مشتری تحویل می‌دهد. (البته در این داستان، در حرکت کردن و توقف برای عابرین پیاده، مشکلاتی دارد!)
۲۲- ارتباط با افراد در کما
(فصل ۴ اپیزود ۶: Crocodile)
گجت معرفی‌شده در این اپیزود، به فرد در کما وصل می‌شود و او می‌تواند تنها با پاسخ‌های «بله» و «خیر» با اطرافیان ارتباط برقرار کند. این دستگاه پاسخ بله را با چراغ سبز و پاسخ خیر را با چراغ قرمز نمایش می‌دهد.
همانطور که گفته شد، سریال آینه سیاه، نقد فناوری نیست. سازندگان این سریال، برداشت غلط از فناوری و کارایی‌های آن و همچنین استفاده‌ی نامناسب از امکانات را مورد نقد قرار داده‌اند. به بیان دیگر، فرهنگ استفاده از فناوری و همچنین فرهنگ توسعه‌ی فناوری در این اثر دراماتیک مورد نقد قرار گرفته است.
شاید اگر هر یک از فناوری‌های گفته‌شده در این مطلب را از دور ببنید، برای شما جذاب برسند و چه بسا، آنها را در لیست آرزوهای تکنولوژیک خود قرار دهید. اما با دیدن قسمت‌های مختلف این سریال، متوجه روی تاریک این آرزوها و خطرات احتمالی آنها خواهید شد.
نظر شما چیست؟ شما راه‌حل کاربردی برای جلوگیری از اتفاقات را چه می‌دانید؟ آیا توسعه‌ی فناوری باید متوقف شود یا تنها با اصلاح فرهنگ استفاده، آینده‌ی روشنی در انتظار دنیای فناوری خواهد بود؟