بهترین دانشگاه‌‌های دنیا؛ از دانشگاه اوپنهایمر تا مخترع اینترنت

احتمالاً بسیاری از ما حداقل در یک دوره از زندگی، دغدغه‌ی تحصیل در دانشگاهی همه‌چیز تمام را داشته‌ایم. حتی اگر از آن دسته از دانش‌آموزانی بوده باشیم که همواره درس‌هایمان را دقیقه‌نودی می‌خواندیم، باز هم نمی‌شود انکار کرد که رؤیای تحصیل در دانشگاه‌های مطرح دنیا را در سر پرورانده‌ایم.

باتوجه به تأثیرگذاری اجتناب‌ناپذیر تحصیلات آکادمیک بر آینده‌ی بشر، امروزه در سراسر جهان افراد بسیاری در جست‌وجوی بهترین دانشگاه‌ها هستند تا راه را برای رسیدن به اهدافشان هموارتر کنند.

اگر برای تحصیل به‌دنبال برجسته‌ترین دانشگاه‌ های جهان هستید یا برای افزایش دانش عمومی‌تان می‌خواهید نام آن‌ها را بدانید، هنگام جست‌وجو در اینترنت با انبوهی از فهرست‌ها مواجه می‌شوید که گاهی دانشگاه‌های یکسانی را در خود جای نداده‌اند؛ زیرا هرکدام براساس معیارهایی متفاوت، بهترین دانشگاه‌ها را برگزیده‌اند.

در مقاله‌ی پیش رو قصد داریم برخی از فهرست‌های پربازدید درباره‌ی بهترین دانشگاه‌ های جهان را به شما معرفی کنیم، معیار آن‌ها برای انتخاب دانشگاه‌ها را شرح دهیم و سپس شما را با بهترین دانشگاه‌ها آشنا کنیم؛ پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

اولین فهرست موجود از بهترین دانشگاه‌ های جهان، متعلق به Top Universities است و QS نام دارد. فهرست یادشده، نام ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان را براساس سه معیار ارائه می‌دهد:

• تأثیرگذاری و پایداری
• اشتغال‌پذیری
• شبکه تحقیقات بین‌المللی

دومین و البته بزرگ‌ترین فهرست مشهور درباره دانشگاه‌های مطرح جهان، به مؤسسه‌ی Times Higher Education تعلق دارد. این مؤسسه ۲۳۴۵ دانشگاه را از سراسر جهان انتخاب کرده و آن‌ها را براساس پنج معیار، رتبه‌بندی کرده است:

• محیط یادگیری
• چشم‌انداز جهانی
• درآمد
• آموزش
• کیفیت تحقیقات

سومین فهرست موجود توسط U.S. News طراحی شده است و نام دانشگاه‌ها را براساس معیارهایی جزئی‌تر ارائه می‌دهد:

• فراگیری تحقیقات منطقه‌ای
• فراگیری تحقیقات جهانی
• مقالات
• کتاب‌ها
• کنفرانس‌ها
• همکاری‌های بین‌المللی

حال که با معیارهای انتخاب فهرست‌های مختلف آشنا شدیم، در ادامه‌ی این مقاله قصد داریم طبق اولین فهرست یعنی فهرست QS، ده دانشگاه‌ برتر دنیا را بیشتر بشناسیم و بفهمیم چه خصوصیاتی آن‌ها را به بی‌نقص یا کم‌نقص‌ترین مکان‌ها برای تحصیلات دانشگاهی تبدیل کرده است.

دانشگاه فناوری ماساچوست که آن را به‌اختصار ام‌آی‌تی (Massachusetts Institute of Technology) می‌نامند، در بین بهترین دانشگاه‌های جهان رتبه‌ی اول را به خود اختصاص داده است. این دانشگاه که در ابتدا مؤسسه‌ی بوستون تِک نام داشت، توسط شخصی به نام ویلیام بارتون راجرز در سال ۱۸۶۳ تأسیس شد؛ اما آغاز کار آن با جنگ داخلی در آمریکا تداخل پیدا کرد و همین موضوع باعث شد افتتاحیه‌ی رسمی‌اش تا سال ۱۸۶۵ به تعویق بیفتد.

هنگامی که ۱۵ دانشجو برای تحصیل در این دانشگاه که در آن زمان در بوستون واقع شده بود، ثبت‌نام کردند، کار مؤسسه رسماً آغاز شد. MIT در سال ۱۹۱۶ به کمبریج، ماساچوست منتقل شد و پس از آن، کارش را در همان‌جا ادامه داد.

MIT هم‌اکنون در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دانشجو می‌پذیرد و پنج دانشکده دارد: ۱. دانشکده‌ مهندسی؛ ۲. دانشکده معماری؛ ۳. دانشکده علوم؛ ۴. دانشکده مدیریت؛ ۵. دانشکده علوم اجتماعی، علوم انسانی و هنر.

همان‌طور که پیدا است از دانشکده‌ی پزشکی خبری نیست؛ اما این دانشگاه کالجی جداگانه به نام علوم و فنون بهداشتی دارد. تحصیل در دانشگاه ام‌آی‌تی برای بسیاری از شهروندان دنیا رؤیایی است که برای تحققش می‌جنگند، بنابراین با توجه به تقاضای زیاد، در پذیرش دانشجو بسیار سختگیرانه عمل می‌کند.

بیش از ۱۶۸ هکتار مساحت، ۲۶ هکتار محوطه‌ی تفریحی، ۱۹ خوابگاه و قرار گرفتن در کنار رودخانه چارلز، این دانشگاه را به گل سرسبد شهر کمبریج ایالت ماساچوست آمریکا تبدیل کرده است و با امکاناتی مانند مرکز محاسبات، آزمایشگاه هوش مصنوعی، مرکز مطالعات بین‌المللی، مرکز تحقیقات فضایی و رصدخانه‌های ژئوفیزیک و اخترفیزیک، شرایطی ایدئال را برای دانشجویان پرتلاشش فراهم می‌کند.

دانشگاه کمبریج در منطقه‌ی کمبریج شایر انگلیس و در امتداد رودخانه‌ی کم قرار گرفته است. این دانشگاه از لحاظ تاریخی، گذشته‌ای بسیار غنی و باورنکردنی دارد؛ تا جایی که نقطه‌ی آغاز دانشگاه به سال ۱۲۰۹ برمی‌گردد، یعنی زمانی که دانشمندان آکسفورد برای فرار از شورش به کمبریج رفتند.

تحصیل در دانشگاه تاریخی کمبریج دلایل زیادی برای تبدیل شدن به آرزوی انسان‌های سراسر دنیا دارد؛ اما برای برخی همین کافی است که در جایی درس بخوانند که پیش‌تر دانشجویانی مثل نیوتون، چارلز دیکنز، داروین و استیون هاوکینگ را پرورش داده است.

کتابخانه‌ی دانشگاه کمبریج یکی از بزرگ‌ترین ساختمان‌های آن محسوب می‌شود و حدود هشت میلیون کتاب، مجله و نسخه‌های خطی را در خود جای داده است.

دانشگاه آکسفورد قدیمی‌ترین دانشگاه انگلیسی‌زبان جهان است و با ۳۸ دانشکده، رشته‌های مختلف تحصیلی را در بر می‌گیرد. گفته می‌شود که از سال ۱۰۹۶، فرایند آموزش در دانشگاه آکسفورد آغاز شده و سپس همان‌طور که بالاتر توضیح دادیم، در سال ۱۲۰۹ برخی از کادر آموزشی این دانشگاه به‌دنبال شورش داخلی شهر آکسفورد به کمبریج مهاجرت کردند.

دانشگاه آکسفورد هم‌اکنون از ۱۴۰ کشور مختلف دانشجو می‌پذیرد که حدوداً یک‌سوم جمعیت کل این دانشگاه را تشکیل می‌دهند. ویژگی منحصربه‌فرد دانشگاه آکسفورد این است که هر دانشجو به‌صورت هفتگی می‌تواند یک بار با استادش کلاس تدریس خصوصی داشته باشد و مدت‌زمان سال تحصیلی دانشگاه آکسفورد نیز کمتر از بقیه‌ی دانشگاه‌ها طول می‌کشد؛ البته ناگفته نماند که با توجه به این خصوصیت، دانشجویان آکسفورد عملاً تعطیلی زیادی ندارند.

گروه‌های آموزشی دانشگاه آکسفورد به‌صورت کلی به چهار بخش تقسیم می‌شود: ۱. علوم انسانی؛ ۲. ریاضی و فیزیک؛ ۳. علوم پزشکی؛ ۴. علوم اجتماعی. البته این گروه‌ها به زیرشاخه‌های بسیار گسترده‌ای تقسیم می‌شوند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید تاکنون ۵۸ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل در این دانشگاه به تحصیل مشغول بوده‌اند.

کتابخانه‌ی دانشگاه آکسفورد دومین کتابخانه‌ی بزرگ بریتانیا به‌حساب می‌آید و تقریباً ۱۱ میلیون کتاب، مجله و مقاله را در دسترس دانشجویان قرار می‌دهد. نکته‌ی دیگر درباره‌ی آکسفورد این است که فارغ‌التحصیلان این دانشگاه از نظر آینده‌ی شغلی می‌توانند کاملاً به محل تحصیلشان اعتماد کنند.

جالب است بدانید سر تیم برنرز لی، مهندس و دانشمند علوم کامپیوتر انگلیسی که شهرت عمده‌ی خود را مدیون اختراع انقلابی‌اش یعنی فناوری وب (World Wide Web) است، در دانشگاه آکسفورد تحصیل کرده بود.

دانشگاه هاروارد در شهر کمبریج، ماساچوست واقع شده است. این دانشگاه در سال ۱۶۳۶ تأسیس شد و قدیمی‌ترین مؤسسه‌ی عالی ایالات متحده محسوب می‌شود.

دانشگاه هاروارد محل تحصیل نخبگان و افراد موفق زیادی بوده است؛ مثلاً ۶۲ میلیاردر، هشت‌ رئیس‌جمهور ایالات متحده (ازجمله باراک اوباما و جان اف کندی) و بسیاری از برندگان نوبل و اسکار و المپیک تحصیلات دانشگاهی‌شان را در این دانشگاه سپری کرده‌اند.

دانشگاه استنفورد که در سن‌فرانسیسکو واقع شده است، در سال ۱۸۸۵ با هدف ارتقای رفاه عمومی توسط سناتور وقت کالیفرنیا، لیلند استنفورد و همسرش جین، تأسیس شد. آن‌ها این تصمیم را هنگامی گرفتند که تنها فرزندشان را بر اثر حصبه از دست دادند و پس از آن عزمشان را جزم کردند که در مزرعه‌ی خانوادگی‌شان دانشگاهی برای یادبود او بسازند. دانشگاه استنفورد رسالت اصلی خود را کمک به بشر از طریق پژوهش و آموزش می‌داند و در این سال‌ها تمام سعی‌اش را کرده که به مرکزی برای کشف و پرورش خلاقیت تبدیل شود.

حوزه‌ی پژوهشی دانشگاه استنفورد به هفت گروه تقسیم می‌شود: ۱. دانشکده بازرگانی؛ ۲. دانشکده پایداری؛ ۳. دانشکده آموزش‌وپرورش؛ ۴. دانشکده مهندسی؛ ۵. دانشکده علوم انسانی؛ ۶. دانشکده حقوق؛ ۷. دانشکده پزشکی.

از ویژگی‌های دیگر دانشگاه استنفورد می‌توان به اهمیت ورزش و گروه‌های متنوع تربیت بدنی و سالن‌های غذاخوری با غذاهای سالم اشاره کرد. دانشگاه استنفورد تاکنون ۲۰ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل را پرورش داده است.

مؤسسه آموزشی بین‌المللی و سلطنتی لندن همان‌طور که از نامش پیدا است، در قلب لندن واقع شده و تنها بر علوم پایه، علوم مهندسی، پزشکی و تجارت تمرکز دارد. آموزش در دانشگاه سلطنتی لندن اغلب به‌صورت عملی صورت می‌پذیرد.

دانشگاه سلطنتی لندن در سال ۱۸۴۵ توسط شاهزاده آلبرت، همسر ملکه ویکتوریا، تأسیس شد. این دانشگاه ۹۷ هکتار مساحت دارد و شامل تالاب‌ها، پارک‌های بزرگ، آزمایشگاه‌ها و زمین‌های کشاورزی است.

مؤسسه فناوری فدرال زوریخ یا ETH به‌عنوان مدرسه‌ی پلی‌تکنیک در سال ۱۸۵۵ در شهر زوریخ سوئیس تأسیس شد و یک قرن و نیم پس از آن، ۲۲ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل و دانشمندانی برجسته را پرورش داد. دانشگاه یادشده ۱۶ دانشکده دارد که موضوعات مختلف از مهندسی و معماری گرفته تا شیمی و فیزیک را پوشش می‌دهند.

دانشگاه ملی سنگاپور به‌عنوان قدیمی‌ترین و پرجمعیت‌ترین مؤسسه‌ی عالی این کشور، جایگاه ویژه‌ای در تمام دنیا دارد؛ زیرا تنها دانشگاه آسیایی محسوب می‌شود که در ۱۰ جایگاه نخست بهترین دانشگاه‌ های جهان قرار گرفته است.

دانشگاه ملی سنگاپور در سال ۱۹۸۰ تأسیس شد و شامل ۱۷ دانشکده‌ است که از حدود ۳۸٬۰۰۰ دانشجو از ۱۰۰ کشور مختلف، میزبانی می‌کند. این دانشگاه بر حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی، مطالعات آسیایی، علوم داده، امنیت سایبری، انرژی، پایداری محیط و پزشکی، تمرکز ویژه‌ای دارد. معماری مدرن و ترکیب گیاهان با فضای داخلی دانشگاه، از ویژگی‌های جالب توجه دانشگاه یادشده به‌شمار می‌روند.

کالج دانشگاهی لندن برای اشخاصی که قصد تحصیل در مقطع کارشناسی‌ ارشد را دارند، گزینه‌ای بی‌نظیر به‌حساب می‌آید. این دانشگاه درواقع بخشی از دانشگاه فدرال لندن است و از لحاظ جمعیتی، دومین دانشگاه بزرگ بریتانیا به‌شمار می‌رود.

کالج دانشگاهی لندن در سال ۱۸۲۶ تأسیس شد و اگر بخواهیم قدمت آن را به‌خوبی بسنجیم، باید به این اشاره کنیم که دانشگاه یادشده دو سال پس از دانشگاه بریستول برتانیا تحصیل زنان و مردان کنار یکدیگر را به رسمیت شناخت.

از ویژگی‌های دیگر کالج دانشگاهی لندن می‌توان به این اشاره کرد که افرادی مانند نخستین نخست‌وزیر ژاپن، یکی از کاشفان ساختار DNA و اعضای گروه موسیقی Coldplay را به‌عنوان دانشجویان سابق، در کارنامه‌ دارد.

دانشگاه پرافتخار کالیفرنیا، برکلی که در سال ۱۸۶۸ تأسیس شد، یکی از مؤسسات تحقیقاتی وابسته به دانشگاه کالفرنیا به‌حساب می‌آید و آزمایشگاه علوم فضایی و مؤسسه تحقیقاتی ریاضی را در خود جای داده است.

دانشگاه یادشده اگرچه در ابتدا فقط با ۴۰ دانشجو کارش را آغاز کرد، به‌سرعت جایگاه واقعی خود را به دست آورد. برکلی همچنین زادگاه بسیاری از تحولات سیاسی آمریکا بود. از دانشکده‌های گسترده‌ی این دانشگاه‌ می‌توان به حوزه‌ی بینایی‌سنجی، روزنامه‌نگاری، محاسبات و رفاه اجتماعی اشاره کرد.

امیدواریم این مطلب به شما برای یافتن دانشگاه دلخواه یا افزایش آگاهی درباره‌ی بهترین دانشگاه‌ های جهان، کمک کرده باشد. به نظر شما بهترین دانشگاه جهان کدام است؟ معیار شما برای انتخاب دانشگاه مورد نظرتان چیست؟